Osmanlı Hava Kuvvetleri’nin kurucusu Süreyya İlmen tarafından 1953 yılında, kıyıdan 50 metre uzaklıkta yaptırılan Bakireler Anıtı, kıyıya dolgu yapılması nedeniyle karada kaldı. Geçmişte Süreyya Plajı’ndan yüzerek anıta çıkanların, kubbesi altında dinlendiği anıtta, bir kaç ay evvel onarım çalışması yapıldı.
Anıt, şimdilerde otopark alanı içerisinde, bakımsız bir halde bahtına terkedildi. Isınmak için ateş yakılan, mangal yapılan, boyaları dökülen ve sütunları isle kaplanmış anıtın, kubbesi de tahrip edilmiş durumda.
Mimari Onarım Kültür Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Mimar Serhat Şahin, “Maltepe’nin Kız Kulesi” olarak söz ettiği anıt için yetkililerin bir an evvel çalışma başlatılması gerektiğini söyledi. Anıtın yazgısına terkedilmiş haline reaksiyon gösteren ilçe sakinleri, en kısa müddette bakımının yapılmasını istedi.
“MALTEPE’NİN KIZ KULESİ”
Bakireler Anıtı’nın tarihi ve yapısı hakkında bilgi veren Mimari Onarım Kültür Varlıklarını Koruma Derneği Başkanı Mimar Serhat Şahin, “Bakireler Anıtı yapıldığı yıllara nazaran sembolik maksatlı yapılmıştır. Değerli bir anıttı, İstanbul’un simgelerindendi. 1953 yılında Osmanlı Hava Kuvvetleri’nin kurucusu Süreyya İlmen Paşa tarafından yaptırılmıştır. Kendisi Maltepe aşığı bir kişiydi. Maltepeye nasıl bir yararımız olabilir diye düşünmüş, 300 metre uzunluğunda İstanbulluların kullanması ismine bir plaj yapılmış. Bu plajın simgesi Bakireler Anıtı olmuş. Kolonlar üzerinde 4-6 metre yüksekliğinde kubbeli bir yapı. Yunan mitolojisine de bir gönderme yapılmış. Yunan mitolojisinde evlenmek isteyen genç kızlar bu anıta gidip dua ederlermiş. Süreyya Paşa bunu gönderme hedefli yapmış. İçerisine de bir Venüs anıtı koyulmuş. Bu bir kent hafızası zira, neredeyse tırnak içinde söylüyorum Maltepe’nin kız kulesi üzere bir şey. Bu kent hafızaları tekrar hayata geçirilmeli” diye konuştu.
“BAKIMSIZ HALDE BAHTINI BEKLİYOR”
Şahin, Bakireler Anıtı’nın bir kent hafızası olduğuna dikkat çekerek, “Yılların getirdiği göç ve kentin ‘planlı’ ismiyle plansız gelişmesi sonucunda Bakireler Anıtı kaldırılmış. Özgün yerinden kaldırılarak yol altında kalmış. Şu an bir süpermarketin otoparkında anıt duruyor. Maalesef bakımsız ve terk edilmiş vaziyette yazgısını bekliyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bir müdahale yapacağını söyledi. Umarım yakın bir vakit içerisinde, şu an olduğu yerden daha özgün bir yerde olur. Tahminen ileride yapay bir dolgu yapılarak, denizin içerisinde bir yerleşim yapılabilir” dedi.1953 yılında yapılan Bakireler Tapınağı, birinci yapıldığında kıyıdan 50 metre uzaklıkta denizin açıklarındaydı. Tapınak, denizin doldurulması ile günümüzde otopark alanı içerisinde kaldı.
Bir vakitler denizin ortasındaydı
“HALA BAKIMI YAPILMADI, ÜZÜLÜYORUM”
Semt sakinlerinden Hüseyin Demirtaş, anıtın bakımı için yetkililerin adım atması gerektiğini söyleyerek, “Çok eski bir anıt. 1968 yılında burada yüzüyordum. Buralar daima denizdi. Oradan yüzerek anıta kadar masraf, dinlenirdik. Hala bakımı yapılmadı, gecikti. Beğenilen bir durum değil. Bir an evvel aslına uygun restore edilmesi lazım. Ben sanat tarihi kısmı okudum, bu duruma üzülüyorum” dedi.
“ÇEVRE DÜZENLEMESİNDEN SONRA BU DURUMA GELDİ”
Anıtın bilgilendirici tabelalarla korunması gerektiğini belirten Sadık Akgün, ise “Bu durumunda kalmasını yanlışsız bulmuyorum, o tarihi bir simge. Korunması gerekiyor. Bizim çocukluğumuz burada geçti. Denizin içerisindeydi, etraf düzenlemesinden sonra bu duruma geldi. Belediye onu koruma edip muhafazalı. Tarihi geçmişini belirten bir tabela koyulmalı. Maalesef sanata Türkiye’de değer verilmiyor, korunmuyor” biçiminde konuştu. Şahin Serpici, “Bu anıt çok eski. Üzerinde bir bilgilendirici bir yazı yazılmalı. Tarihi yapıtlara kimse bakmıyor” dedi.
MALTEPE BELEDİYESİ BAŞKANI: YENİDEN DÜZENLİYORUZ
Maltepe Belediye Lideri Ali Kılıç, 14 Kasım’da toplumsal medya hesabından anıtla ilgili “Bakireler Tapınağı’nın hem sağ hem sol tarafını İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun talimatları doğrultusunda yine düzenliyoruz. Halkımızın çok rahat gezebileceği, sohbet edebileceği, çocukların parkta oynayabileceği bir alana dönüştürüyoruz” paylaşımı yapmıştı. Paylaşımda anıtın etrafında paravanlar olduğu görülüyor. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ise anıtla ilgili rastgele bir açıklama yapmadı.
ANITIN TARİHTEÇİ
Maltepede, Turgut Özal Bulvarı üzerinde bulunan Bakireler Anıtı, 1953 yılında Süreyya İlmen tarafından yaptırıldı. Birinci yapıldığında kıyıdan 50 metre uzaklıkta olan yapı, denizin doldurulması ile bugün karada yer almaktadır. Günümüzde Maltepe Belediyesinin logosunda kullanılmaktadır. Maltepe ilçesindeki Prof. Dr. Türkan Saylan Kültür Merkezi de bu tapınaktan esinlenerek yapılmıştır. Eski Yunan mitolojisinde evlenmek isteyen genç kızların ziyaret ettikleri Bakireler Tapınağı; 3 metre çapında, 6 direk üzerine oturtulmuş bir kubbeden oluşmaktadır. Birinci vakitlerinde anıtın içinde bulunan Venüs heykeli kayıptır. (DHA)